प्यालेस्टिनी समूह हमासले दुई वर्षअघि बन्धक बनाएर लगिएका नेपाली विद्यार्थी विपिन जोशीको शव इजरायललाई हस्तान्तरण गरेको छ। टाइम्स अफ इजरायलका अनुसार सोमबार राति हमासले रेड क्रसमार्फत जोशीसहित चार जनाको शव इजरायली अधिकारीहरूलाई बुझाएको हो।

हस्तान्तरण गरिएका अन्य तीन जना हुन् — योशी शाराबी, गाइ इलाउज, र ड्यानियल पेरेज। इजरायली प्रहरीका अनुसार, यी चारै जनाको अवशेष रहेको कास्केटलाई तेल अवीवस्थित अबु काबिर फरेन्सिक इन्स्टिच्युटमा लगिएको छ, जहाँ पहिचान प्रक्रिया सुरु गरिएको छ। उक्त प्रक्रिया पूरा गर्न करिब दुई दिन लाग्ने जनाइएको छ।

यसअघि जोशीको अवस्थाबारे कुनै ठोस जानकारी नआएको भए पनि, इजरायली अधिकारीहरूले “गम्भीर चिन्ता” व्यक्त गरेका थिए। हमासले भने अझै पनि सम्झौताअनुसारका २४ जना मृत बन्धकको शव हस्तान्तरण बाँकी रहेको बताएको छ। इजरायली रक्षामन्त्री इसराइल कात्जले ती शवहरू तत्काल नबुझाए कठोर प्रतिक्रिया दिने चेतावनी दिएका छन्।

हमासको दाबीअनुसार केही शवहरू अहिले पनि इजरायली सेनाको नियन्त्रणमा रहेका क्षेत्रमा छन्।

विपिन जोशी: एउटा अधुरो सपना

“विपिन अब जीवित छैनन्।” — यो वाक्यले आज लाखौँ नेपाली हृदयलाई स्तब्ध बनाएको छ। जब ‘मृत’ भन्ने शब्द उनीसँग जोडिन्छ, त्यो केवल एक व्यक्ति गुमाउने दुःख मात्र होइन, एउटा आशा, एउटा भविष्य, र एउटा सपना हराउने पीडा पनि हो।

विपिन जोशी ती युवाहरू मध्ये एक थिए, जसले आधुनिक कृषि सीप सिकेर नेपाल फर्केर देशको माटोमा नयाँ सम्भावना रोप्ने सपना बोकेका थिए। उनी ‘लर्न एन्ड अर्न’ कार्यक्रमअन्तर्गत अध्ययनका लागि इजरायलको किबुत्ज (कृषि समुदाय) मा गएका थिए, जहाँ उनी पढाइसँगै व्यावहारिक कृषिकर्ममा संलग्न थिए।

७ अक्टोबर २०२३ — त्यो भयावह दिन

त्यो दिन इजरायल–हमास युद्ध सुरु भयो। किबुत्ज एलुमिम आसपासका क्षेत्रहरूमा भीषण आक्रमण भयो। त्यही क्रममा नेपाली विद्यार्थीहरूको समूह पनि फँस्यो।
दस जना नेपाली विद्यार्थीहरू मारिए, केही घाइते भए, केही भाग्न सफल भए — तर विपिन बेपत्ता भए।

त्यो घटनामा उनी सुरक्षित कोठामा रहेका साथीहरूलाई जोगाउने प्रयास गर्दै बाहिर फ्याँकिएको ग्रेनेड समात्ने क्रममा अपहरणमा परेका थिए भन्ने तथ्य विभिन्न मिडियामा सार्वजनिक भयो। त्यसबेला नै उनको नाम ‘साहसी विपिन’ भनेर परिचित हुन थाल्यो।

लामो प्रतीक्षा र अन्ततः शून्यता

महीनौँसम्म विपिनको अवस्था अज्ञात रह्यो। कहिले तस्बिरहरूमा देखिएको भनियो, कहिले भिडियोमा भेटिएको दाबी गरियो — तर कुनै प्रमाणले उनको जीवन पुष्टि गर्न सकेन।
२०२३ नोभेम्बरमा गाजास्थित अस्पतालको एउटा भिडियोमा उनलाई देखिएको दाबी गरिए पनि, त्यो पनि प्रमाणित हुन सकेन।

यसबीचमा परिवार, सरकार, र नेपाली समुदाय सबैले निरन्तर खोजी प्रयास जारी राखे। विपिनकी आमा रातभर टेलिभिजन हेर्थिन्, बहिनीहरूले अन्तर्राष्ट्रिय अभियानमा समर्थन जुटाइरहे। नेपाल सरकारले पनि इजरायलसँग कूटनीतिक संवाद जारी राख्यो।

मिडियाले निरन्तर समाचार प्रकाशित गरिरह्यो, जसले विपिनको कथा नेपाली जनभावनाको केन्द्रमा पुर्‍यायो।